Blisko 100 projektów na kwotę ponad 170 mln zł, w tym ok. 100 mln zł dofinansowania z UE. To jest bilans 15 lat dla miasta Rawa Mazowiecka i efekt pracy kilkudziesięciu podmiotów publicznych i prywatnych – beneficjentów środków europejskich. Mowa tu o podmiotach publicznych szczebla lokalnego i regionalnego.
Miasto Rawa Mazowiecka jako jednostka samorządu terytorialnego wraz ze swoją spółką RAWiK oraz MOPS przeprowadziło lub aktualnie realizuje ponad 20 projektów na łączną kwotę ok. 144 mln zł, w tym kwota dofinansowania wynosi ok. 84 mln zł.
Obszary, które zostały objęte projektami to: infrastruktura – budynki, drogi, sieci, sprzęt oraz tzw. kapitał ludzki – dzieci i młodzież szkolna oraz ich rodzice, a także dorośli korzystający ze wsparcia MOPSu. Pierwsze inwestycje miejskie z udziałem środków europejskich to ścieżka rowerowa z zalewu Tatar do parku i modernizacja rawskiego domu kultury.
To, co pod ziemią
Kwotowo największe inwestycje dofinansowane ze środków unijnych zrealizowała miejska spółka zajmująca się wodociągami i kanalizacją. Dzięki tym projektom została rozbudowana sieć wodociągów i kanalizacji, zaspokajając potrzeby niemal całego miasta. Dostęp do sieci wodociągowej posiada dziś 99,8 % mieszkań, a do sieci kanalizacyjnej – 98,9 %. Jest to znakomity wynik, pozytywnie wyróżniający nasze miasto w regionie. Za sprawą renowacji i modernizacji magistrali wodociągowej mamy gwarancję, że woda pitna pojawi się w naszych kranach, lepszy także jest jej smak i jakość. W ramach unijnych inwestycji modernizację przeszła Stacja Uzdatniania Wody i oczyszczalnia ścieków, osiągając europejskie standardy techniczne.
Inwestycja w naszą przyszłość
Natomiast najbardziej kompleksowe wsparcie unijne otrzymała dotychczas rawska oświata. Miejskie przedszkola, szkoły podstawowe i wówczas jeszcze gimnazja, korzystały z dwóch źródeł finansowania: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego. Przed kilkoma laty zakończył się duży projekt poprawy warunków bazy oświatowej, w ramach którego nasze placówki przeszły remonty i modernizacje. Na bazie tej inwestycji możliwa była realizacja kolejnych kilku projektów rozwijających u uczniów tzw. kompetencje kluczowe i zainteresowania oraz wyrównujących szanse dzieci z problemami edukacyjnymi. Dzięki projektom wdrażany jest w Rawie nowoczesny i dostosowywany do wymogów rynku pracy model kształcenia.
Centrum miasta – szansa na rozwój
Od niespełna trzech lat Miasto realizuje ważny dla centrum miasta projekt rewitalizacji. Przez ostatnie kilkanaście lat wiele inwestycji prowadzonych było w innych częściach miasta, a przecież centrum to wizytówka Rawy. Stąd decyzja o przystąpieniu do trudnego procesu zmiany zagospodarowania i funkcji tego obszaru. Za nami są już dwa zadania projektu: remont rawskiego muzeum i rewaloryzacja zabytkowego, dwustuletniego parku. W trakcie prac jest remont i rozbudowa jatek miejskich z myślą o potrzebach muzeum, muzealnej biblioteki i rozwoju oferty kulturalnej Rawy. Przed nami najtrudniejsza pod względem organizacyjnym i logistycznym część projektu – przebudowa układu komunikacyjnego i nowe, bardziej funkcjonalne urządzenie przestrzeni publicznej centrum.
Realizacja całości zadań ma sprzyjać rozwojowi życia społeczno-gospodarczego tego terenu. Komplementarny wobec działań Miasta jest projekt parafii pw. Niepokalanego Poczęcia NMP. Zbliżające się do końca przedsięwzięcie przywracające świetność kościołowi i zespołowi kolegium jezuickiego wzmocni reprezentacyjny charakter centrum i wzbogaci życie kulturalne Rawy.
Przeciw wykluczeniu
Warto również zwrócić uwagę na projekty, które nie są milionowymi inwestycjami, ale za to wprowadzają nową jakość usług, poszerzają ich wachlarz a wszystko z myślą o osobach wymagających wsparcia. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej dwukrotnie pozyskał środki z UE dla swoich podopiecznych. Spożytkował je na rzecz rodzin z trudnościami opiekuńczo-wychowawczymi oraz na nabycie i ćwiczenie umiejętności interpersonalnych osób, chcących wrócić na rynek pracy.
Osobom w trudnej sytuacji, zagrożonym wykluczeniem pomaga też PUP. Jego pracownicy realizują projekty dofinansowane z UE. Koncentrują się głównie na aktywizowaniu osób długotrwale bezrobotnych, młodych lub w wieku blisko emerytury. Indywidualne podejście do bezrobotnego i adekwatny system szkoleń stanowią podstawę w uporaniu się z problemem. Dostępne są też środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej.
Nie tylko samorząd – Innowacyjność w firmach
To, jak dziś wygląda miasto, w jakiej jest kondycji i jaki jest standard życia rawian zależy od współpracy i działań wielu podmiotów, w tym firm. Niektóre z nich dynamicznie rozwijają swój potencjał, również z wykorzystaniem środków UE. Przedsiębiorcy chętnie inwestują w unowocześnienie bazy produkcyjnej, w kompetencje pracowników, w poszerzenie rynków zbytu, zdobycie nowych klientów. Są firmy na naszym terenie (Rawa i okolice), które dobrze radzą sobie w tej dziedzinie. Mowa m.in. o Metalbudzie, Hagmedzie czy Herco.
Innowacyjność przedsiębiorstw będzie też priorytetem w kolejnej perspektywie finansowej UE na lata 2021 – 2027. Stworzy to okazję podmiotom gospodarczym do korzystania ze środków unijnych i skutecznego konkurowania na rynku polskim i zagranicznym.
15 lat i co dalej
15 lat w ujęciu historycznym to mało, 15 lat w życiu człowieka i życiu firmy to dużo. A w rozwoju miasta? – wystarczająco dużo, żeby zauważyć zachodzące zmiany i zbyt mało, by w pełni ocenić ich skalę i znaczenie. Ważne jednak, żeby podejmować działania, tworzyć sieć podmiotów publicznych i prywatnych współpracujących na rzecz Rawy i jej mieszkańców.
Przed nami kolejny okres programowania budżetu UE (2021 – 2027) i kolejny okres w rozwoju naszego województwa. Powinniśmy w nim aktywnie uczestniczyć jako miasto. Mówi się, że może być mniej środków, większa konkurencja w konkursach, więcej środków zwrotnych, mniej dotacji. Przyszły rok pokaże, co z tych zapowiedzi stanie się faktem. Bez względu na scenariusz, trzeba podjąć rękawicę, choć każdy, kto miał do czynienia z dofinansowaniem unijnym wie, że zasady wydatkowania funduszy europejskich są trudne. Ale bez nich, część projektów nie byłaby zrealizowana, albo zrealizowana w mniejszej skali. Bilans wychodzi więc na plus.
fot. archiwum UM Rawa Mazowiecka
* Materiał powstał przy współpracy z Urzędem Miasta Rawa Mazowiecka.